Zespół Pałacowo-Parkowy
Zespół Pałacowo-Parkowy
Zespół Pałacowo-Parkowy w Kozienicach to najokazalszy zabytek miasta, którego historia sięga czasów panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W latach 1776–1778, według projektu królewskiego architekta Franciszka Placidiego, wzniesiono tu murowany pałac, który miał służyć jako rezydencja królewska. W skład XVIII-wiecznego założenia wchodziły budynki mieszkalne i gospodarcze, rozległy park w stylu angielskim, a także kolumna Zygmunta I Starego, cmentarz rodziny Dehnów oraz ozdobna wieża.
Po upadku powstania listopadowego dobra kozienickie przejęła rodzina rosyjskiego generała Iwana Dehna, która zamieszkiwała w pałacu aż do zajęcia miasta przez Austriaków podczas I wojny światowej. W tym okresie kompleks był stopniowo przebudowywany – największe zmiany przyniosła modernizacja pałacu w stylu renesansu francuskiego, zrealizowana na przełomie XIX i XX wieku według projektu Franciszka de Arveuf. Nowy pałac zachwycał formą i detalem aż do tragicznych wydarzeń września 1939 roku – wojska niemieckie stacjonujące w Kozienicach celowo podpaliły budynek, doprowadzając do jego całkowitego spalenia.
W latach 1957–1961, w miejscu zniszczonego pałacu, wybudowano siedzibę Prezydium Powiatowej Rady Narodowej według projektu inż. arch. Kokozowa. Obecnie w tym budynku mieści się Urząd Miejski w Kozienicach. W zachowanych oficynach funkcjonują m.in. Muzeum Regionalne, Urząd Stanu Cywilnego, Rada Miejska oraz Urząd Skarbowy.
Z dawnego zespołu pałacowego do dziś zachowały się: przebudowana wieża, kamienne schody od strony parku, dawna wozownia i stajnia połączone z oficyną kuchenną, dwa cokoły pod rzeźby myśliwskie, cokoły z XIX-wiecznymi wazonami, cztery słupy bramy wjazdowej, osiem kolumn oświetleniowych oraz kamienny basen. Park otaczający zespół zachował charakter krajobrazowy i zawiera cykl rzeźb historycznych oraz fragment mostu łyżwowego, stanowiąc miejsce spacerów i odpoczynku mieszkańców.
