Muzeum Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego
Muzeum Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego
Zabytkowa Huta Żelaza w Chlewiskach to unikalny na skalę europejską kompleks przemysłowy, który pozwala przenieść się w czasie do epoki hutnictwa opartego na węglu drzewnym. Położona około 40 km od Radomia i 130 km od Warszawy, na obszarze 2 hektarów, Huta stanowi dziś Oddział Terenowy Narodowego Muzeum Techniki i jest jednym z najlepiej zachowanych tego typu obiektów w Europie. Serce kompleksu stanowi wielki piec z końca XIX wieku z zachowanym układem technologicznym produkcji żelaza: dmuchawami, nagrzewnicami i windą wodną. Znajdują się tu także zrewitalizowane XIX-wieczne piece „prażaki”, zabytkowe budynki z elementami klasycystycznymi oraz imponujące zbiory wystaw.
Wśród ekspozycji stałych można podziwiać m.in.:
ponad 50 zabytkowych samochodów XX wieku, w tym rzadkie prototypy jak Stratopolonez (Polonez z silnikiem Ferrari),
kolekcję motocykli i motorowerów, m.in. SHL, Junak, NSU, Vespa,
maszyny do obróbki metalu i drewna, w tym narzędzia zbrojeniowe,
kolekcję maszyn do szycia, z możliwością zobaczenia dawnego warsztatu szewskiego.
Na zewnątrz znajduje się kolekcja silników stacjonarnych z tzw. Kolekcji Ursusa. Obiekt można zwiedzać od wtorku do niedzieli w godzinach 10:00–16:00.
Huta ma ogromne znaczenie historyczne i kulturowe – była jednym z pierwszych zakładów produkujących stal dla odrodzonej Polski po 1918 roku oraz jedynym działającym podczas wojny polsko-bolszewickiej. W jej dzieje wpisane są nazwiska takie jak hrabia Ludwik Broel-Plater czy inwestorzy z Francji (Societe Francaise Metallurgique de Chlewiska).
Na terenie kompleksu regularnie odbywają się imprezy historyczne, zloty zabytkowych pojazdów, warsztaty edukacyjne, plenery i pikniki rodzinne. Wydarzeniem, które szczególnie przyciąga turystów i pasjonatów, jest Święto Żelaza i Stali, organizowane cyklicznie z dużym rozmachem.
